کتاب خانم زایدنمان زیبا نوشته آنجی شجپیورسکی ترجمه ایرج هاشمی زاده
تقویم سال۱۹۴۳ میلادی را نشان می‌دهد. لهستان درتصرف ارتش آلمان فاشیستی است. ایرما زایدمان، بیوة موطلایی و زیبایی است که شوهرش، پزشک رادیولوژیست، چند ماه پیش از اشغال لهستان درگذشته است. ایرما لهستانی است. با اشغال لهستان و حضور فاشیست‌های آلمانی، او تازه در می‌یابد که یهودی است و یهودی بودن مترادف است با اردوگاه کار و کورة آدم‌سوزی. یکی از خبرچین‌ها و خوش‌خدمتانِ بارگاه زر و زورــ که در ضمن خودش هم یهودی است ــ خانم زایندنمان را به گشتاپو لو می‌دهد؛ تا به گمانش فشار حلقة طناب دور گردن خود را شل کند. دستگیری ایرما زایدنمان موج همدردی انسان‌های متفاوتی را برای نجاتش از چنگال گشتاپو به راه می‌اندازد. حلقة مقاومت بر ضد فاشیسم شروع به کار می‌کند. دکتر آدام کوردایِ زبان‌شناس، پاول کریسنکی عتیقه‌فروش جوان و شیفتة ایرما زایدنمان، در کنارش یوهان مولر، آلمانیِ مقیم ورشو و شیفتة لهستان، یکی از آن نادر آلمانی‌هایی که با فاشیسم خویشاوند نیست... رمان خانم زایدنمان زیبا در حقیقت داستان لهستان قرن بیستم است: قصة اختناق و خشونت، ظلم و اجحاف، سنگینی طاقت‌فرسای ایدئـولوژی (فاشیـسم، سوسیالیسم و...)؛ و به موازات آن، امید و آرزو، مقاومت و ایستادگی در برابر ارتش اشغالگر، خبرچین‌ها و... داستان زیبا و غم‌انگیز لهستان اشغال‌شده بـه تـوان ۲! این رمـان نخستین بـار در ۱۹۸۶در لهستـان، و دو سـال بعد در آلمـان منتشر شـد. نویسندة کتاب، آنجی شجپیورسکی پس از پایان جنگ جهانی دوم به تحصیل علوم سیاسی در دانشگاه پرداخت؛ مدتی روزنامه‌نگار بود؛ اواسط سال ۱۹۵۰ اولین رمان او پدران عصر منتشرشد؛ از ۱۹۵۸ به مدت دو سال وابستـة فرهنگی لهستان درکپنهاگ بود؛ پس از بازگشت به ورشو با ممنوعیت قلم روبه‌رو شد، برای همین مقالات انتقادی، رمان‌های جنایی و قصه‌هایش برای جوانان را با نام مستعار می‌نوشت. اولین رمانش عبادتی برای شهر آراس ۱۹۷۱ در اروپا مورد توجه قرارگرفت. رمان خانم زایدنمان زیبا دیوار گمنامی پیرامون او را شکست و برایش شهرت جهانی به ارمغان آورد. در ۱۹۹۱در اولین انتخابات آزاد لهستانِ پس از جنگ، با اکثریت چشمگیری به عنوان سناتور و عضو فراکسیون «سولیـدارنوش» (اتحادیـة همبستگی) انتخاب شـد. او در ۱۶ ماه مـه سال ۲۰۰۰ در ورشـو درگذشت.